नेपाली लोक संस्कृतिको महत्वपुर्ण पाटो नेपाली लोकदोहोरीगीत संगीतको संरक्षण, सम्वर्दन र प्रवर्द्वनको

अपरिहार्यतालाई महशुस गर्दै पाश्चात्य संगीतको प्रभावले धराशायी बन्ने अवस्थामा पुगिसकेको नेपाली मौलिक गीतसंगीतलाई जिवन्त राख्ने महान उद्देश्य सहित आज भन्दा डेढ दशक अगाडि २०५७ सालमा स्थापित यस राष्ट्रिय लोक तथा दोहोरीगीत प्रतिष्ठान नेपाल , सांगठनिक रुपमा देशव्यापी, विशुद्ध ग़ैर राजनीतिक र मौलिक गीतसंगीतको माध्यमवाट समाजसेवामा समेत समर्पित रहँदै आएको कुरा छर्लङ्ग दिनको घाम जस्तै छ ।

देशमा शुसासन कायम गर्नका लागि भएका जनआन्दोलनहरु हुन या देशलाई परेका विपत्तिहरुमा हामी कैल्यौ विमुख रहेनौ । न त हाम्रा स्वर, सारङ्गी , वाँसुरी र मादलहरु नै चुप रहे । राष्ट्रका उल्लेखनीय परिवर्तन र उपलब्धिहरुमा समेत हाम्रो भौतिक सांस्कृतिक सहभागिता रहेपनि राज्यका तर्फबाट गरिएको वेवास्ता प्रति हामी सदा असन्तुष्टी व्यक्त गर्न वाध्य समेत छौं ।

अब म यस पत्रकार सम्मेलनको औचित्य तर्फ प्रवेश गर्ने अनुमति चाहन्छु ।

मुख्यतया पुरुष र महिला बीचमा नेपाली मौलिक लोकभाकाको प्रयोग गरि मायाप्रीति,सुखदुख, सन्चोबिसन्चो, हाँसोमजाक जस्ता भावानात्मक कुराहरुको लयात्मक प्रस्तुती शैलि नै लोकदोहोरी गीत अथवा खेल हो । बिगतमा दोहोरीगीतमै जितेर घरजम गरि बसेका कतिपय जोडिहरु आजसम्म पनि गाउँघरमा भेटिन्छन । पछिल्लो समय दोहोरीगीत प्रतियोगितालाई परिमार्जित र नियमसंगत तरिकाले यस प्रतिष्ठानले संचालन गर्दै आईरहेको छ ।

फलस्वरुप २०७१ सालमा यस प्रतिष्ठानका निवर्तमान अध्यक्ष चन्द्र शर्माको कार्यकालवाट शुरुवात गरिएको यस अन्तर दोहोरीसाँझ – राष्ट्रिय दोहोरीगीत रनिङ सिल्ड प्रतियोगिता यो बर्ष पनि निरन्तरता दिंदै यहि २०७३ फागुन १२ देखि १६ सम्म काठमाण्डौको भृकुटीभण्डपमा सम्पन्न हुन गईरहेको छ । देशभरिका दोहोरी साँझहरुबाट कम्तिमा ३० समुह सहभागि हुने यस प्रतियोगितामा १ लाख दर्शकको उपस्थिति रहने छ । राजधानी बाहिरबाट आउने समुहलाई आवास सहित भोजनको प्रबन्ध मिलाईने छ । दर्शक प्रवेश टिकट शुल्क मात्र रु ५०/- तय गरिएको यस प्रतियोगितामा प्रथम पुरस्कार नगद रु १ लाख ५ हजार, द्वितीय रु ७५ हजार,तृतिय रु ५० हजार सहित अन्य उत्कृष्ट पुरस्कार सहित सिल्ड मेडल र प्रमाण पत्र समेत प्रदान गरिने छ । प्रतियोगिता संचालनको आवश्यक खर्च सम्पुर्ण लोकदोहोरी प्रेमी दाताहरु सहित यस कार्यक्रमका मुख्य प्रायोजक golden oak रहेको  छ । प्रतियोगिता निष्पक्ष र विवाद रहित वनाउनको निमित्त यस विधाका अग्रज कलाकार देखि आजको पुस्ता समेत निर्णायक समितिमा रहने छन । राष्ट्रिय लोक तथा दोहोरीगीत प्रतिष्ठान नेपालको आयोजनामा कारोबार मिडियाको बिशेष सहयोगी रहने छ भने विभिन्न १७ उपसमितिहरु सहित मुख्य समिति संयोजक अध्यक्ष बद्रि पंगेनी रहने गरि कार्यबिभाजन भै सकेको छ । कार्यक्रमस्थलमा नेपाली मौलिक स्वादिष्ट परिकारहरुका स्टलहरु सहित राष्ट्रका ख्याति प्राप्त कलाकारहरुको बेजोड प्रस्तुति रहने छन । आमन्त्रित अतिथि , पत्रकार एवं सम्पुर्ण दर्शकहरुलाई व्यवस्थित आसनको ब्यवस्थापन गरिने छ ।

बिगतका कार्यक्रमका उद्वेश्यहरु भन्दा यस बर्षको कार्यक्रमको उद्वेशय अलि फरक किसिमको छ । बिगतमा हामीले कलाकार कल्याणकारीकोष अभिवृद्धिको उद्वेश्य सहित कार्यक्रम सम्पन्न गरेका थियौं भने यो बर्षको हाम्रो उद्वेश्य भनेको हामी सबैको रहर, प्रतिष्ठानको आफ्नै घर भन्ने रहेको छ । आजसम्म भाडाको कोठामा कार्यलय संचालन गर्दै आएका हाम्रो चाहना अब नया आसा बोकी टुसाउन थालेको छ । एउटा आफ्नै भवन होस् ! सानों भएपनि लोक संग्रालय होस् ! लोक गीत संगीतका नय विरुवाहरुको पाठशाला होस ! यस्तै यस्तै सपना बुनेर मितव्ययिता अपनाई केहि बचाउन सकियो भने उद्वेश्य प्राप्तिमा पुग्ने हाम्रो लक्ष रहेको छ । यहाँहरुको साथ र सहयोगको हरपल अपेक्षा गरि रहेका छौं । निम्तो स्वीकार गरि पाल्दिनु भएकोमा आभार व्यक्त गर्दै समाचार सम्प्रेशणमा ठूलो सहयोगको अाशा राखेको छौँ ।

हार्दिक धन्यवाद !

                                                                    अध्यक्ष

                                           राष्ट्रिय लोक तथा दोहोरी गीत प्रतिष्ठान नेपाल ।