काठमाडौं । गायिका सुमी चाम्लिङ राईले नेपाली सांगीतिक क्षेत्रमा पाइला राखेपछि एउटा अध्याय पार गरेकी छन् । नयाँ हुँदा आफू ठगिएको भन्दै अबका दिनमा कसैले ठग्न नसक्ने बताउँदै उनले एउटा खुड्किलो पार गरेका बताएकी छन् । उनी भन्छिन्, ‘अहिलेसम्म जथि ठगिएँ, सक्यो अब कसैले मलाई ठग्न सक्ने छैनन् किनकि अहिले बुझ्ने भइसकेकी छु ।’
हुन पनि अहिलेसम्म उनी संगीतकै लागि भनेर जति समय खर्चिन् । त्योभन्दा धेरै पैसा खर्चेकी छन् । तर, पैसा र समय खर्चिएर पनि उनले सोचेजस्तो हुन सकेन । यसको कारण उनी आफ्नो सोझोपना भएको बताउँछिन् । उनी प्रतिभा भएर पनि कुसंगतको फेला परिन् अर्थात् उनको सोझोपनको फाइदा लिँदै ‘मुर्गा’ बनाए । अहिले उनी सम्झिन्छिन्, ‘त्यो समयमा म साह्रै सोझी थिएँ । कसैसँग बोल्न सक्दिनथिएँ । ठगिनुको कारण बल्ल बुझ्दैछु ।’
करिब ६ वर्षअघि रहरले सांगीतिक क्षेत्रमा पाइला राख्दा सुमीले सोचेकी थिइन्, ‘एल्बम निकालेपछि रातारात चर्चामा आइन्छ ।’ नभन्दै सुमधुर स्वरकी धनी सुमीको पहिलो एल्बम ‘दिक्तेल बजार’ हिट भयो । एल्बमको ‘दिक्तेल बजार’ गीत श्रोताले यति रुचाए कि श्रोता÷दर्शकले गाउाघरमा मेलापात र घाँस दाउरा गर्न जाँदासमेत गुनगुनाउन थाले । आफ्नो गीत हिट भएपछि सुरुमा उनी मख्ख परिन् । तर, त्यो खुसी लामो समय टिकेन । कारण श्रोताले उनलाई चिनेनन् । ‘दिक्तेल बजार’ गीत देश–विदेशका श्रोताको ओठमै झुन्डिएको छ । तर, यस गीतकी गायिका सुमी भनेर थोरैले मात्र चिन्ने गर्छन् । किन त ? सुमी भन्छिन्, ‘मुख्य कारण मेरै कमजोरी हो । मैले आफूलाई प्रमोसन गर्न नसक्दा ओझेलमा परेँ ।’ ‘दिक्तेल बजार’ उदारणमात्र भएको बताउँदै सुमीले भनिन्, ‘बोल्न नसक्दा त्यो समयमा धेरै ठगिएकी छु ।’

सांगीतिक क्षेत्रको प्रारम्भिक करिअरमै सुमीले निकै हन्डर खानु प¥यो । जबकि आफ्नो गीत हिट भइकन पनि ओझेलमा पर्नु उनका लागि पीडा थियो भने अर्कोतर्फ क्यासेट कम्पनी समेत ठग निस्कियो । उनी आफूलाई ठग्ने कम्पनीको नाम त खुलाउन चाहँदिनन् तर, उक्त कम्पनीले आफ्नो सोझोपनको भरपूर्ण फाइदा उठाएका सुमी बताउँछिन् । उनी भन्छिन्, ‘अहिले भन्दा कसैले विश्वास ने गर्दैनन् । तर, मैले एउटै एल्बमका लागि ८ लाख रुपैयाँभन्दा बढी खर्च गरेकी छु । त्यो समयमा ८ लाख रुपैयाँ रुपैयाँ भनेको कम होइन । कतिले त मलाई त्यति पैसाले फिल्म नै बन्छ भन्थे । तर म बोल्न सक्दिनँ थिएँ ।’
पैसा र समयको मात्र बर्वाद भएको देखपछि परिवारले सुमीलाई सांगीतिक क्षेत्र नै छाड्न दवाव दिन थाले । सुमी भन्छिन्, ‘सुरुमा संगीत क्षेत्रका लागि मलाई परिवारको सर्पोट नै थिएन । जतिखेर मेरो आमाबुबा मलाई राम्रो पढ्नु । पढेपछि राम्रो केटा पाइन्छ भन्नुहुन्थ्यो । तैमाथि लगानी मात्र गरेको देखेपछि त धम्की नै दिन थाल्नुभयो । तर, मैले हरेस खाइनँ किनकि, गीतसंगीत मेरो सानैदेखिको रहर र इच्छा थियो । जसरी पनि आफ्नो इच्छा पूरा गर्छु भनेर लागिरहेँ । त्यो समयमा आमाबुबाको कुरा सुनेको भए अहिले म संगीत क्षेत्रमै हुँदिनथिएँ होला ।’ तर, अहिले सुमीलाई पहिलेजस्तो छैन । उनलाई बेलायतका बस्दै आएका आमाबुबाले पनि साथ दिएका छन् । दोस्रो एल्बम ‘जबसम्म…’ निकालेपछि परिवारको पनि सर्पोट पाउन थालेको उनी बताउँछिन् ।
हो, ‘जबसम्म…’ सुमीका लागि सांगीतिक क्षेत्रको दोस्रो अध्याय भन्दा फरक पर्दैन । यसै एल्बमको शीर्ष गीतबाट गत वर्ष उनले इमेज अवार्डमा ‘सर्वोकृष्ट नवगायिका’तर्फ अवार्ड उचालिन् । त्यसपछि सुमीलाई देशविदेशबाट समेत कार्यक्रमका लागि प्रस्ताव आउन थाल्यो । उनी भन्छिन्, ‘अवार्ड पाएपछि आमाबुबा पनि खुसी हुनभयो । अहिले उहाँहरुको सर्पोट पाइरहेको छु । कुनै समय पढेर राम्रो केटा पाइन्छ भन्नुहुन्थ्यो । तर, अहिले नाम कमाउनु भन्नुहुन्छ ।’
उनी चाँडै नै युरोप र अमेरिकामा सांगीतिक कार्यक्रमका लागि जाँदैछिन् । त्यहाँबाट फर्केपछि अर्को एल्बम ल्याउने सुमीले बतायन् । उनले भनिन्, ‘अगस्टको अन्तिम सातातिर लण्डन र अमेरिकामा कार्यक्रमका लागि जाँदैछु । अहिले त्यसैको तयारी गदैछु ।’ गत बैशाख १२ को महाभूकम्पले गर्दा पनि आफ्नो योजनाहरु तलमाथि परेको उनले सुनाइन् । उनी भूकम्पपीडित पनि हुन् । काठमाडौंको हातीगौडामा करिब एक करोड खर्चेर बनाएको आफ्नो घर बस्नै नुहने भएको सुमीले सुनाइन् । ‘नयाँ घरमा सर्नै नसरी चर्केर बस्नै नहुने भयो’ उनले भनिन्, ‘सुरुमा पागलजस्तै भएँ । जे–होस बाँच्नै ठूलो कुरा सम्झेर चित्र बुझाएकी छु । बाँचेपछि कमाउन सक्छु भन्ने लाग्छ । र, सक्छु पनि । अहिले यस्ते सम्झेर गायनलाई निरन्तरता दिँदै छु । विदेश गए पनि गीतसंगीतका लागि नेपालमै बस्छु ।’